Human Capital & learning communities: “De mens is de sleutel in de transities waar we nu voor staan”
Het werk van mensen verandert. Om up-to-date te blijven en zelfs vooruit te lopen, moeten we ons blijven ontwikkelen. Human Capital draait om een leven lang leren: leren voor een diploma, leren in het werk en leren om te innoveren. Het concept learning community is in 2016 door de topsectoren ontwikkeld als denkmodel om leren, werken, innoveren en onderzoeken in publiek-private verbanden optimaal te verbinden. Innovatie heeft immers de grootste kans van slagen wanneer mensen in de gelegenheid worden gesteld innovaties te ontwikkelen, eigen te maken en toe te passen.
Aad Veenman, boegbeeld van de topsector Logistiek, is tevens trekker van het thema Human Capital. “Er zijn op dit moment veel maatschappelijke thema’s die raken aan human capital. Denk aan zorg, onderwijs, logistiek, techniek, klimaat, missies voor de toekomst, etc. Voldoende ontwikkeld menselijk kapitaal is een kritische succesfactor als we die vraagstukken het hoofd willen bieden”, aldus Aad Veenman. “Daarbij ligt de focus niet alleen op het reguliere opleiden aan een hogeschool of universiteit, maar vooral op een fysieke omgeving waar je samen kunt leren en werken aan onderzoek en innovatie.”
Learning communities in de praktijk
Er zijn al een aantal samenwerkingsverbanden die als learning communities functioneren. Zo is de Duurzaamheidsfabriek in Dordrecht een publiek-private leer-, werk- en innoveeromgeving. In leer-, onderzoeks- en werkomgeving Entrance in Groningen wordt gewerkt aan oplossingen voor de energietransitie. Bij Evolva in Limburg werken, leren en creëren zorgorganisaties, opleidingsinstituten en techniek-ondernemers samen. En in Rotterdam wordt in een living-lab-omgeving een Warehouse van de Toekomst ingericht waar bedrijven, studenten, docenten en onderzoekers nieuwe technologieën gaan testen en toepassen. Ook vanuit de topsectoren zijn in de afgelopen jaren al diverse initiatieven gestart die kenmerken in zich dragen van learning communities, zoals de Centres of Expertise, Centra voor Innovatief Vakmanschap, fieldlabs en living labs.
Zijn learning communities nu echt de oplossing?
Op verschillende plekken in Nederland wordt nu gewerkt aan bijscholing en kennisontwikkeling. Aad Veenman: “We zien mooie resultaten en een variëteit aan werkvormen, maar klopt onze veronderstelling dat deze vorm nu echt beter is? We hebben een fundament nodig om te beoordelen wat wel of niet werkt binnen een learning community. Het is buitengewoon interessant om te zien of je een onderbouwd onderscheid kunt maken tussen verschillende werkvormen en waar we het beste kunnen bijsturen.”
Meer succes met learning communities
Wat maakt learning communities succesvol en hoe kunnen er nog meer learning communities gevormd worden? Dat is de focus van het nieuwe onderzoeksprogramma dat door NWO is ingezet. De adviescommissie ‘Learning Communities’ onder leiding van Doekle Terpstra adviseert een meerjarig programma waar concrete vraagstukken uit de praktijk leidend zijn en maatschappelijke organisaties doorlopend betrokken worden. De topsectoren nemen dit advies over en willen learning communities verder onderzoeken en stimuleren.
Actiescan learning communities
Naast het onderzoeksprogramma is er in samenwerking met de topsectoren een actiescan ontwikkeld. Deze actiescan is gebaseerd op praktijkervaring, wetenschap en overal te gebruiken waar mensen samen werken, leren en innoveren. De actiescan biedt reflectie: hoe zit het bij mij? Wat is mijn rol en wat heb ik nodig? Via de actiescan krijgt men handreikingen om hier verder invulling aan te geven. Geïnteresseerd? Meld je eenvoudig aan voor de online tool: https://www.wijzijnkatapult.nl/actiescan-learning-communities/